Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь Дзяржаўная ўстанова "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" БЕЛГIДРAМЕТ
10.08.2018

Агляд міжнародных навін

 
Зямля можа стаць цяпліцай, нават калі пагаднення па клімаце будуць выкананы


Па словах Уіла Стеффена з Аўстралійскага нацыянальнага універсітэта, нават калі ўсе ўмовы Парыжскага пагаднення па клімаце будут выкананы, Зямля ўсё роўна можа ператварыцца ў «цяпліцу».
Стеффен і яго калегі правялі даследаванне, высветліўшы, што пры самых пазітыўных прагнозах па выкананні ўсімі краінамі-ўдзельніцамі сваіх абавязацельстваў, тэмпература на планеце ўсё роўна можа вырасці на 4-5 градусаў. Згодна з Парыжскай дамовай, глабальнае пацяпленне не павінна перавысіць адзнаку ў 1,5–2 градуса. У цяперашні час тэмпература на Зямлі вышэй паказчыкаў даіндустрыяльнай эпохі прыкладна на 1 градус, кожныя 10 гадоў яна павышаецца на 0, 17 градуса.
Стеффен адзначыў, што, хоць тэмпература на планеце не вызначаецца толькі парніковымі выкідамі і антрапагеннай дзейнасцю, гэтыя 1,5–2 градусы запусцяць іншыя сістэмныя працэсы, паскораць пацяпленне, нават калі выкіды ў выніку спыняцца. У выніку адбудзецца растаяванне вечнай мерзлаты і марскога лёду ў Арктыцы, у Паўночным паўшар'і скароціцца аб'ём снежнага покрыва, лясы пачнуць знікаць, таксама пацерпяць трапічныя лясы, а на дне акіянаў пачнецца распад метангідратав. Хоць навукоўцы не могуць адказаць на пытанне, дзе менавіта знаходзіцца «кропка раўнавагі», яны лічаць, што пры яе пераходзе гэтыя працэсы стануць незваротнымі.


Пластыкавыя адходы ўзмацняюць змяненне клімату

Сара-Жанна Ройер і яе каманда навукоўцаў з Гавайскага універсітэта ў Маноя вывучалі біялагічныя крыніцы метану ў акіяне. Але крыніцы, якія яны выявілі, апынуліся не біялагічнымі, а сінтэтычнымі.
Аказалася, што пластык небяспечны не толькі для марскога жыцця і стану акіяна, але і для ўсёй планеты. Пры ўзаемадзеянні з сонцам ён вылучае парніковыя газы, такія як метан, і іншыя шкодныя газы, такія як этылен.
Метан валодае ў 25 разоў больш моцным парніковым эфектам, чым вуглякіслы газ, у разліку на 100 гадоў. Што тычыцца этылену, то ён вылучаецца пры вытворчасці выкапнёвага паліва і змешваецца з гідраксідам у атмасферы з адукацыяй монааксіду вугляроду. Аўтары даследавання адзначаюць, што колькасць метану, выпусканага пластыкам, верагодна, складае толькі частка ад агульнага аб'ёму, але іншыя рэдкія не парніковыя газы, якія ён вылучае, могуць аказваць большае ўздзеянне.
Зямля ўжо мае справу з сур'ёзным пацяпленнем ад выкідаў парніковых газаў. Цяпер выяўлены новыя крыніцы гэтых газаў, якія ніхто не вымяраў. «Аб выкідах парніковых газаў з пластыка няма ні адной навуковай працы, хоць гэта цалкам чакана, паколькі пластык сінтэзуецца з прыродных газаў і выкапнёвага паліва», — сказала Ройер.
Каманда змясціла пластык рознай шчыльнасці, памераў і формаў у кантэйнеры, напоўненыя вадой і паветрам. Адзін пластык быў змешчаны ў марскую ваду з Ціхага акіяна, іншы — у ваду вышэйшай ступені ачысткі. Узоры ўключалі полікарбанат, акрыл, поліпрапілен, полістырол і поліэтылен высокай шчыльнасці.
Пластыкам з найбольшым парніковым следам быў поліэтылен нізкай шчыльнасці, які выкарыстоўваецца часцей за ўсё. Пасля 212 дзён пад сонцам пластык вылучаў у 176 разоў больш метану, чым у пачатку эксперыменту ў вычышчанай вадзе.
Навукоўцы таксама перамяшчалі некаторыя ўзоры пластыка ў цемру пасля таго, як падвяргалі іх ўздзеянню сонечнага святла, і выявілі, што працэс працягваўся і ў цемры. Пластык, які ніколі не знаходзіўся на святле, выпускаў вельмі мала метану і этылену, а пластык, які падвяргаўся ўздзеянню паветра, выкідваў у 2 разы больш метану і ў 76 разоў больш этылену па параўнанні з пластыкам ў вадзе.
Па словах Ройер, атрыманыя вынікі паказалі, што пластыкавыя адкіды і змяненне клімату — дзве самыя вялікія праблемы ў свеце, — звязаныя мацней, чым меркавалася.
Даследаванне апублікавана ў часопісе PLoS ONE.

 
У Егіпце пабудуюць найбуйнейшую ў свеце сонечную электрастанцыю

Збудаванне будзе генераваць 1,8 ГВт і забяспечваць электраэнергіяй больш за 1 млн сем'яў.
 
Егіпецкі ўрад будуе самую вялікую ў свеце сонечную электрастанцыю Benban ў 640 км на поўдзень ад Каіра ў пустыні Сахара. Плануецца, што будаўніцтва будзе завершана ў наступным годзе. Электрастанцыя зможа генераваць 1,8 ГВт электраэнергіі. Гэтага будзе дастаткова, каб забяспечваць энергіяй 1 млн сем'яў. Пра гэта паведамляе The Los Angeles Times.
Кошт праекта ацэньваецца ў $2,8 млрд. Рэалізацыя праекта сонечнай электрастанцыі Бенбан створыць 4 тыс. працоўных месцаў.
Раней урад Егіпта аб'явіў, што да 2025 г. краіна будзе вырабляць 42% электрычнасці з аднаўляльных крыніц энергіі (ВІЭ). У цяперашні час больш за 90% электраэнергіі краіны вырабляецца з нафты і прыроднага газу. Акрамя таго, урад Егіпта субсідуе выкапень паліва, што робіць яго даступнай крыніцай энергіі для грамадзян краіны.
Як адзначае The Los Angeles Times, егіпецкі ўрад плануе змяніць сітуацыю. Так, на мінулым тыдні прэзідэнт Егіпта Абдул-Фатах Халіл Ас-Сісі адкрыў шэраг іншых буйных праектаў у галіне энергетыкі, у тым ліку праект па пашырэнню ветравых электрастанцый у Суэцкім заліве Чырвонага мора.
Па дадзеных Міжнароднага агенцтва па аднаўляльных крыніцах энергіі (IRENA), у канцы 2017 г. глабальныя магутнасці ВІЭ выраслі на 176 ГВт, дасягнуўшы 2179 ГВт ва ўсім свеце. Сярэднегадавы тэмп росту склаў больш за 8%. Спецыялісты Bloomberg падкрэсліваюць, што ў наступныя 20 гадоў больш за 70% усіх інвестыцый у сектар генерацыі энергіі будуць накіраваны на ветравое і сонечную энергетыку. У год гэтыя лічбы складуць прыкладна $20 млрд.

 
Мінпрыроды Расіі мае намер актывізаваць ўцягванне адходаў горназдабыўной прамысловасці
ва другаснае выкарыстанне
 
Адпаведны праект федэральнага закона «Аб унясенні змяненняў у Закон Расійскай Федэрацыі «Аб нетрах» і асобныя заканадаўчыя акты Расійскай Федэрацыі ў мэтах стымулявання выкарыстання адходаў нетравыкарыстання» накіраваны на ўзгадненне ў зацікаўленыя федэральныя органы выканаўчай улады.
Як адзначыў намеснік Міністра прыродных рэсурсаў і экалогіі РФ – кіраўнік Раснетр Яўген Кісялёў: «Прапанаваныя змены дазволяць, з аднаго боку, вырашыць экалагічныя задачы - вызваліць значныя плошчы ад паліц горных парод, знізіць антрапагенную нагрузку, а з другога – стымуляваць эканамічны рост праз стварэнне высокатэхналагічных вытворчасцей».
Замест паняцця «адходы здабычы і звязаных з ім перапрацоўчых вытворчасцей», праектам уводзіцца паняцце «адходы нетракарыстання», да якіх прапануецца аднесці вскрышные і якія змяшчаюць пароды, шламы, хвасты ўзбагачэння карысных выкапняў і іншыя адходы геалагічнага вывучэння, разведкі, здабычы і першаснай перапрацоўкі мінеральнай сыравіны, у тым ліку прадстаўленыя тэхнагеннымі радовішчамі.
Кампанія на перыяд дзеяння ліцэнзіі будзе мець права ажыццяўляць выманне карысных выкапняў і карысных кампанентаў з адходаў нетракарыстання, якія ўтварыліся ў выніку выканання работ, звязаных з карыстаннем нетрамі на прадастаўленым ў карыстанне ўчастку нетраў, а таксама выкарыстоўваць іх для ўласных вытворчых і тэхналагічных патрэб. Калі адходы нетравыкарыстання размешчаны за межамі ўчастка нетраў, дадзенае права усталёўваецца шляхам змены яго межаў. Карыстальнік нетраў павінен прадастаўляць дакладныя дадзеныя аб карысных выкапнях і карысных кампанентах, якія ўтрымліваюцца ў адходах нетракарыстання, у органы дзяржаўнай статыстыкі.
Выманне карысных выкапняў і карысных кампанентаў з адходаў нетравыкарыстання карыстальнікам нетраў, павінна будзе ажыццяўляцца на падставе адпаведнага тэхнічнага праекта.
Права на здабычу або выманне карысных выкапняў і карысных кампанентаў з адходаў нетравыкарыстання будзе вызначацца толькі заканадаўствам аб нетрах.
Пры вылічэнні платы за негатыўнае ўздзеянне на навакольнае асяроддзе прапануецца ўсталяваць каэфіцыент 0 пры ажыццяўленні здабычы карысных выкапняў і карысных кампанентаў з адходаў нетравыкарыстання на працягу тэрміну фактычнага правядзення работ, пачынаючы з года пачатку правядзення такіх работ.
Адходы нетравыкарыстання складаюць пераважную па масе частку адходаў, адукаваных і якія ўтвараюцца ў цяперашні час на тэрыторыі Расіі.
За час функцыянавання горнапрамысловага комплексу назапашана каля 80-100 млрд. т адходаў нетравыкарыстання, штогод гэты аб'ём павялічваецца на 1,5-2 млрд. т. Пры гэтым у сувязі з пастаянным агульным зніжэннем ўтрымання карысных выкапняў і карысных кампанентаў у якой здабываецца сыравіна аб'ём ўтваранных ў выніку яго першаснай перапрацоўкі адходаў няўхільна расце.
Неабходнасць актывізацыі ўключэння ў прамысловае выкарыстанне адходаў нетравыкарыстання абумоўлена высокай ступенню экалагічнай нагрузкі такіх адходаў на навакольнае асяроддзе і патэнцыйна каштоўнымі спажывецкімі ўласцівасцямі, якія змяшчаюцца ў іх карысных выкапняў і карысных кампанентаў (чорных, каляровых, каштоўных, рэдкіх металаў, неруднай сыравіны, у тым ліку сыравіны для вытворчасці будаўнічых матэрыялаў), не вынятых на момант першаснай здабычы і ўзбагачэння карысных выкапняў. Адходы нетравыкарыстання лакалізаваны галоўным чынам у прамыслова асвоеных раёнах з развітой інфраструктурай.

 
Выдадзена кніга «Нарысы гісторыі гідраметэаралагічных назіранняў на тэрыторыі дзейнасці
ФГБУ «Цэнтральнае УГМС»
 

 

У ліпені 2018 г. выйшла ў свет кніга «Нарысы гісторыі гідраметэаралагічных назіранняў на тэрыторыі дзейнасці ФГБУ «Цэнтральнае УГМС». Кніга прысвечана 80 - годдзю адукацыі Маскоўскага УГМС, які з'яўляецца папярэднікам ФГБУ «Цэнтральнае УГМС».
У кнізе прадстаўлена інфармацыя аб больш чым 200-гадовай гісторыі развіцця метэаралагічных назіранняў на тэрыторыі дзейнасці Цэнтральнай федэральнай акругі.
Дакументы з архіваў ФГБУ «Цэнтральнае УГМС», архіва Міністэрства эканамічнага развіцця, МДУ ім. М. В. Ламаносава, РГАУ-МСХА ім. К. А. Ціміразева, Расгідрамета, асабістых архіваў супрацоўнікаў даюць уяўленне аб людзях, лёсы, падзеі, праз прызму якіх разглядаюцца этапы станаўлення Гідрометслужбы да сучаснага перыяду.
Кніга разлічана на шырокі круг чытачоў, якія цікавяцца гісторыяй айчыннай метэаралогіі. Кніга падрыхтавана пад рэдакцыяй В. М. Трухіна, які ўзначальваў ФГБУ «Цэнтральнае УГМС» з 2013 па 2018 гг. Складальнік кнігі – начальнік аддзела дзяржаўнай назіральнай сеткі Л. Ю. Васільеў.
 

Інфармацыя па матэрыялах інтэрнэт-крыніц падрыхтавана службай міжнароднага супрацоўніцтва і сувязяў з грамадскасцю Белгідрамета

 

Спецыялізаваныя сайты і сайты Філіялаў