Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь Дзяржаўная ўстанова "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" БЕЛГIДРAМЕТ
Галоўная / Інфармацыя / Iнфармацыя кліматолага
04.12.2023

Кліматычная характарыстыка лістапада 2023 года

Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за лістапад 2023 года склала +1,9°С, што вышэй за кліматычную норму на 0,3°С.

Адхіленне сярэдняй тэмпературы паветра лістапада за перыяд 1991-2023 гг.
ад кліматычнай нормы (+1,6°C)

Па большай частцы тэрыторыі краіны адзначалася станоўчая анамалія тэмпературы паветра, якая знаходзілася ў асноўным у межах ад 0,1 да 1,1°С. Па крайнім паўночным усходзе і захадзе была адзначана нязначная адмоўная анамалія.
У абласным разрэзе найбольшыя значэнні станоўчых адхіленняў тэмпературы паветра ад кліматычнай нормы адзначаны ў Магілёўскай і Гомельскай абласцях (у сярэднім па вобласці +0,7°С), у Брэсцкай вобласці адхіленні былі найменшымі (+0,1°С). Толькі па тэрыторыі Гродзенскай вобласці адзначаліся нязначныя адмоўныя значэнні адхіленняў тэмпературы паветра (-0,2°C).


Адхіленне (°С) сярэдняй тэмпературы паветра лістапада
ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі

Вельмі цёплай была першая дэкада са станоўчай анамаліяй роўнай 4,0 С°. Сярэдняя тэмпература другой дэкады адпавядала норме. Трэцяя дэкада была халоднай з адмоўнай анамаліяй роўнай 3,0°С.

Сярэдняя тэмпература паветра і кліматычная норма
па дэкадах лістапада 2023 года па тэрыторыі Беларусі

Тэмпература паветра днём у першай палове месяца ў асноўным складала + 5 + 13°С. У другой палове месяца прыкметна пахаладала і тэмпература паветра нярэдка апускалася ніжэй нулявой адзнакі. Максімальнага значэння (+16,7°C) тэмпература паветра дасягнула 1 лістапада на станцыі Гомель.
Тэмпература паветра ўначы на працягу месяца знаходзілася ў асноўным у межах -8 + 8°C, пры гэтым у першай палове месяца пераважалі станоўчыя значэнні, у другой – адмоўныя. Мінімальная тэмпература паветра за месяц адзначана на станцыі Клічаў 28 і 29 лістапада і склала -14,7°С. 12-16 лістапада (на паўтары – дзве дэкады пазней сваіх звычайных тэрмінаў) па большай частцы тэрыторыі краіны адзначана заканчэнне вегетацыйнага перыяду (ўстойлівы пераход сярэднясутачнай тэмпературы паветра праз +5°С у бок паніжэння). Толькі на крайняй поўначы і паўночным усходзе гэты пераход ажыццявіўся ў тэрміны блізкія да звычайных (19-25 кастрычніка). 17-20 лістапада тэмпература перайшла праз 0°C у бок паніжэння.
За месяц у сярэднім па рэспубліцы выпала 85,6 мм ападкаў, што склала 187% кліматычнай нормы. Лістапад 2023 года заняў 3 месца ў ранжыраваным шэрагу назіранняў ад самага вільготнага да самага сухога, пачынаючы з 1945 года. На 10 станцыях на тэрыторыі Віцебскай, Мінскай, Магілёўскай і Гомельскай абласцей былі абноўлены гістарычныя максімумы сумы ападкаў за месяц. На станцыях Сянно, Беразіно, горкі і Слаўгарад былі абноўлены гістарычныя сутачныя сумы ападкаў.
Ападкі па тэрыторыі краіны распаўсюджваліся нераўнамерна. Адзначалася павелічэнне аб'ёму ападкаў з захаду на ўсход ад 100-170% кліматычнай нормы да 240% і больш адпаведна.

Адхіленне ( % ) месячнай сумы ападкаў за лістапад
ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі

Па абласцях больш за ўсё ападкаў адзначана на тэрыторыі Гомельскай вобласці – у сярэднім 113,7 мм або 250% нормы. Менш за ўсё – на тэрыторыі Брэсцкай вобласці-57,1 мм або 136% нормы.

Колькасць ападкаў за лістапад 2023 года і кліматычная норма
па абласцях і па тэрыторыі Беларусі

На працягу ўсіх дэкад лістапада адзначалася залішняе ўвільгатненне.


Колькасць ападкаў і кліматычная норма
па дэкадах лістапада 2023 года па тэрыторыі Беларусі

Ападкі выпадалі ў выглядзе дажджоў, у другой палове месяца ў выглядзе мокрага снегу і снегу. З другой паловы трэцяй дэкады ўсталявалася снежнае покрыва, вышынёй на апошні дзень месяца ад 1 см у Пружанах да 39 см у Езярышчы, толькі на станцыі Гродна снежнае покрыва адсутнічала.
На працягу месяца па ўсёй тэрыторыі краіны ў начныя і ранішнія гадзіны назіраліся туманы, месцамі – галалёдныя з'явы, завеі. 24 лістапада на станцыі Гродна была адзначана навальніца. У асобных раёнах адзначалася ўзмацненне хуткасці ветру парывамі да 15 м/с і больш. Максімальная хуткасць ветру за месяц адзначана на станцыях горкі і Слаўгарад 27 лістапада (21 м/с).
Пры выкарыстанні інфармацыі спасылка на Белгідрамет абавязкова

Спецыялізаваныя сайты і сайты Філіялаў